PlayStation Kontrol Tuşlarının Sembolik Anlamları

PlayStation’ın ilk neslinden bu yana sabit kalan kontrol tuşları, sadece oyun komutlarını değil aynı zamanda Japonya’nın sembol dilini de yansıtıyor. Tasarımcı Teiyu Goto’nun imzasını taşıyan bu simgeler, bilinçli bir şekilde seçilmiş ve Japon kültüründeki karşılıkları düşünülerek oluşturulmuş.

Goto, diğer oyun konsollarının harfli tuş sistemine karşı daha evrensel, sembolik ve kültürel anlamı olan bir dil geliştirmek istemiştir. Bu yaklaşım, PlayStation’ı sadece teknolojik bir cihaz olmaktan çıkarıp kültürel bir simge haline getirmiştir.

ÜÇGEN: Bakış Açısı ve Yön

Yeşil renkte temsil edilen üçgen tuş, “bakış açısını” simgeler. Japonca’da “sankaku” kelimesi hem yönelimi hem de zihinsel perspektifi çağrıştırır. Bu nedenle oyunlarda kamera açısını değiştirme veya harita açma gibi eylemlerde bu tuş sıkça kullanılır.

DAİRE: Evet ve Tamamlama

Japon kültüründe “maru” (daire) sembolü evet, kabul ve doğruluğu temsil eder. Öğrenciler, doğru cevapların yanına daire çizer. Bu nedenle Japonya’daki PlayStation oyunlarında genellikle “onay” işlevi daire tuşuna atanır. Ancak Batı pazarında çarpı (X) daha çok bu rolü üstlenir.

ÇARPI: Hayır ve Red

“Batsu” yani çarpı, Japon kültüründe yanlışı, hatayı ve iptali temsil eder. Menülerden çıkış yapmak veya bir işlemi iptal etmek için kullanılır. Batı’da ise “X” sembolü hazineyi işaretleme veya seçim yapma anlamında kullanıldığı için onay tuşu olarak yaygınlaşmıştır.

KARE: Bilgiye Erişim

Pembe kare simgesi, bir kâğıdı veya dokümanı temsil eder. Japonca “shikaku” olarak bilinen bu şekil, oyun içinde harita, envanter veya bilgi ekranı açma gibi işlevleri üstlenir. Adeta bir deftere veya not kağıdına ulaşmak gibidir.

Evrensel Bir Tasarım

Teiyu Goto, PlayStation’ın tuşlarını tasarlarken sadece oyun deneyimini değil aynı zamanda semboller aracılığıyla sezgisel bir dil oluşturmayı hedeflemiştir. Günümüzde milyonlarca oyuncu, belki de farkında olmadan bu kültürel kodları günlük hayatta kullanmaktadır.